تعدد زوجات در اسلام

گرفتاری ما این است الان مسائل اسلامی و قوانین اسلامی در جامعه ی اسلامی غالبا به شکلی عملی می شود که زشت و در ذهن روشنفکر متهم است روشنفکر هم حق دارد این نوع عمل را نفرت بار بشمارد اما چون نمی توان این شکل کنونی را از روح قانون اول تفکیک کرد و روح قانون اسلامی را تحلیل کرد خود به خود چنین وضعی پیش آمده که این مسائل درنسل جوان متهم هستند .در حالی که در خود اسلام به شکل بسیار عالی و مترقی مطرح شده یکی از همین مسائل تعدد زوجات است این شکل که الان در جامعه ی  ما مطرح است یک هوسچرانی بی بند وبار فردی است اما تعدد زوجات در اسلام کاملا ضد چیزی است که الان عمل می شود و ما سابقه ی ذهنی با آن داریم .

مساله ی ضرورت اجتماعی است به خصوص در متن آیاتی که مساله ی تعدد زوجات مطرح است (سوره ی نسا) در آنجا کاملا نشان می دهد که در طرح سرنوشت یتیم ها مسئله ی تعدد زوجات مطرح شده .یعنی در موقعی که قرآن از مساله ی یتیم ها- به خصوص در جامعه ی آن زمان که فرد بی سرپرست سرنوشت شومی را در پیش داشته – از تعدد زوجات  سخن می گوید و این خود نکته ی مهمی است.

جنگ جهانی دوم آلمان به خوبی در این جا مطرح می شود. زنان آلمان به عنوان یک نهضت و یک سندیکا برای لغو ممنوعیت ازدواج مجدد مبارزه می کردند . در جنگ بین الملل دوم هشت میلیون نفر کشته شدند که اکثریت مردان بودند و مسلما آثاری که از مساله ی ازدواج به جا می گذارد کاملا مشهود و راه حلش وا ضح است همانطور که خود آنان هم تقاضای ازداج مجدد و متعدد در آن مرحله ی خاص را داشتند.

افرادی در یک دوره ی خاص اجتماعی در حال مبارزه ی ضد استعماری و استبدادی هستند شهید می شوند و یکی از مشکلات شهدا نیز این است ، مردی که بیش از هر کسی شایستگی حیات دارد و به خاطر یک آرمان مقدس انسانی زندگیش را به ملتی می بخشد و به عقیده ای فدا می کند فرزند و همسر این مرد باید بی سرپرست و بی حمایت بمانند این یک ستم بسیار بزرگ است .در این جاست که مساله ی تعدد زوجات مطرح می شود این مورد در انقلاب الجزایر نیز آشکار است . در این جا رهبریت جبهه ی آزادیبخش الجزایر بدون اینکه اسلام و قوانین آن در نظرش باشد بر اساس یک ضرورت با اعلامیه ای (در کتاب L Algerie par les textes  مجموعه اعلامیه های جبهه آزادیبخش الجزایر) به همه مجاهدین دستور می دهد به خاطر تلفات زیاد در این مدت جنگ ازدواج کنید در ازدواجشان آنها یی که برای اولین بار ازدواج می کنند از زنان شهدا وزنانی که فرزندان بیشتری دارند بگیرند. مجاهدین ولو همسر و فرزند دارند اما برای تکفل یتیم ها که یتیم های شهدا هستند می توانند ازدواج مجدد کنند.

این ها تمام نشان می دهد مساله ی تعدد زوجات در اسلام یک نوع امکان تعدد زوجات است برای حل مسائل خاصی که در شکل خاصی از جامعه یا از زمان مطرح میشود.

برچیده از : کتاب زن، بخش سمینار زن، نوشته دکتر شریعتی

 

30 دیدگاه دربارهٔ «تعدد زوجات در اسلام»

  1. به نام خدا

    سلام

    اینکه خداوند در آیه سوم سوره النساء میفرماید اگر در مورد عدالت در بین یتیمان میترسید پس با زنان پاک دیگر ازدواج کنید

    به این معنا نیست که حتما باید بایتیمان ازدواج کنید
    بعد اگر از اجرای عدالت در مورد انها ترسیدید میتوانید به سراغ سایر زنها بروید (گویا عدالت در مورد آنها سخت تر است چون بیم تصرف در اموال موروث آنها نیز وجود دارد )

    این نوع برداشت از ایات قران که ازدواج مجدد را محصور به شرایط خاصی میکند ،تفسیر به رای و سطحی و به انحراف کشاننده و خلاف خواست خداست .

    بلکه باید این ایه را در کنار آیه 24 همین سوره قرار داد

    آنجا که خداوند شهادت به حلیت ازدواج با تمام زنان پاک میدهد

    ایه 24 نسا’ ( أُحِلَّ لَکُمْ ما وَراءَ ذلِکُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوالِکُمْ مُحْصِنینَ غَیْرَ مُسافِحینَ )

    3 نسائ َ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامى‏ فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَهً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنى‏ أَلاَّ تَعُولُوا

    نتیجه :
    ازدواج دائم و مجدد مردان با زنان پاک محصور در مورد خاصی نیست بلکه همان طور که امام صادق علیه السلام به استغراق و عمومیت مای موصوله در جمله (ما طاب لکم من النساء ) اشاره فرموده اند ، در ازدواج با زنان اسرافی وجود ندارد . (وسائل‏الشیعه 20 245 )

    البته در ازدواج دائم رعایت عدالت در نفقه واجب است .

    وبی هیچ قیدی ازدواج موقت با زنان پاک بر طبق ایه 24 نساء جایز و بلکه به قرینه ( احل لکم )مستحب موکد نیز میباشد

    به خدا پناه ببرید

    1. با سلام خدمت شما آقای محترم . باعث خوشحالی است که شما با چنین مطالعات دقیقی در رابطه با تعدد زوجات دارید! اگر با تمام توضیحات شما موافقت کنیم و حرف هایتان را تایید کنیم به این جا میرسیم که در غیر این صورت( توضیحات دکتر شریعتی) شما چه دلیل قانع کننده و منطقی برای تعدد زوجات تا حداکثر 4 زن دارید؟خواهشمندم در صورت رد مسئله ای استدلالی قابل قبول نه برای اعراب 1400 سال پیش بلکه برای جوان به دنبال اسلام این قرن بیاورید . باسپاس

    2. دلیل نمیشه که شما یه ذره آیه خوندی بیای این طوری قرآن و واسه خودت هر جور دوست داری تفسیر کنی که !!!
      ولی در حالت عادی اصولا بعضی از مرد ها به دلیل هوس هاشون میرن سراغ یه زنه دیگه که واسه این کاراشونم یه کلا شرعی درست میکنن و 4 تا آیه میگن واسه دلیل !!!!

  2. به نظر شما ازدواج مجدد فقط محدود به زنانی میشود که در جنگ آواره شدند؟
    و شوهرانشان را از دست دادند؟
    آیا مردان نمیتوانند دیگر زنان را برای ازدواج مجدد بپذیرند؟
    لطفا اگر میشود در زمینه صیغه زنان هم بحث بفرمایید

  3. سلام
    ازدواج مجدد در کشور ایران طبق اصول اسلامی نیست بلکه مردان هوسباز تا از زن خود خسته شدند به اسم اسلام و دین و دیانت سراغ زن دیگری می روند و ازدواج می کنند . به نظر من همچین مردانی اگر به خواستگاری زن یا دختری رفتند مگر خانواده های بی بند وبار به اینها زن می دهند وگرنه چه اعتماد و تضمینی وجود دارد به مردی که نسبت به زن خودش بی وفایی کرد و رحمش به بچه های خودش نشده حالا بخواهد به زن جدید وفادار بماند . مردی که رحمش به بچه هایش که از پوست و گوشت و خون خودش بوده اند نشده ذبه نظر شما چه رحمی به زن جدید می کند ؟ بعد از یکی دو سال این زن هم برایش تکراری می شود و چشمش دنبال زن دیگری می رود . من به عینه در بین دوست ، آشنا و فامیل دیده ام . حال قضاوت با شما ؟؟؟؟؟!!!!!

  4. به نام خدا

    سلام

    شما اگر با یک دید منطقی و بدور از تعصبات ملی گرایانه ،به دنبال حکم اسلامید
    قبل از هر چیزی باید از نشر و پخش عقاید باطل و غلط اگرچه از آن جناب دکتر باشد دوری و اجتناب کنید
    باید بدانید که سخن باطل و نشر آن در زمره اعمال شما خواهد بود و بر اساس ایه 160 سوره بقره تنها شرط پذیرش توبه از چنین گناهی ، اصلاح باطل و تبیین حق خواهد بود که با گذشت زمان و تجدد احوال و موت انفس امریست رو به محال!

    بر اساس آیه 2 سوره محمد صلی الله علیه وآله ، قرآن حقیست که از ناحیه خداوند نازل شده است .
    و بر اساس آیه 32 سوره یونس علیه السلام ، بعد از حق ، چیزی جز گمراهی و ضلالت وجود نخواهد داشت .
    از این روست که امام رضا علیه السلام میفرمایند : هدایت را فقط از قرآن طلب کنید و پا را از آن فراتر نگذارید که گمراه خواهید شد (عیون‏أخبارالرضا(ع) جلد2 صفحه56)

    و آنان که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‌اند و به آنچه بر محمد [صلی الله علیه وآله ‌] نازل شده ایمان آوردند -[که‌] آن چیز (قرآن ) حق است از جانب پروردگارشان
    چنین کسانی خداوند بدیهایشان را بخشید و امور دنیویشان را اصلاح کرد
    .
    وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ ۙ کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ ﴿محمدـ٢﴾

    این است خدا، پروردگار حقیقى شما، و بعد از حق (قرآن) جز گمراهى چیست؟ پس چگونه [از حق‌] بازگردانیده مى‌شوید؟

    فَذَٰلِکُمُ اللَّـهُ رَبُّکُمُ الْحَقُّ ۖ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ ﴿یونس ـ٣٢﴾

    و از طرفی بندگان خدا سخنی به جز قرآن نمیشنوند و نمیگویند:

    چه سخنی زیباتر از سخن خداست ؟

    17و 18 زمر
    فبشر عباد

    الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ

    بندگانم را بشارت ده
    همان هایی که سخنان را مى‏شنوند و از نیکوترین آنها پیروى مى‏کنند
    آنان کسانى هستند که خدا هدایتشان کرده، و آنها خردمندانند.

    خداوند شهادت میدهد که بهترین سخنها سخن اوست

    پس ما هم بندگی کنیم و سراغ سخن غیر خدا نرویم

    به خدا دعوت کنیم
    ولی فقط با سخن خود خدا .

    که غیر این نیز ممکن نیست!

    الزمر : 23 اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدیثِ کِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِیَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلینُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلى‏ ذِکْرِ اللَّهِ ذلِکَ هُدَى اللَّهِ یَهْدی بِهِ مَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ

    خداوند بهترین سخن را نازل کرده،
    کتابى که آیاتش (در لطف و زیبایى و عمق و محتوا) همانند یکدیگر است

    آیاتى مکرّر دارد (با تکرارى شوق‏انگیز)
    که از شنیدن آیاتش لرزه بر اندام کسانى که از پروردگارشان مى‏ترسند مى‏افتد سپس برون و درونشان نرم و متوجّه ذکر خدا مى‏شود

    اشتباه مردگان گناهی برای آنان نبود

    پس شما اگر زنده هستید با نشر اشتباه آنان گنه کار نشوید !

    1. واقعا لذت بردم از خوندن نظرتون. مسلمان واقعی ب شما میگن. عمرتون طولانی باشه و زبانتون همیشه ب حق. یا علی

  5. به نام خداوند عدل وانصاف
    به نظر این حقیر دین اسلام مانند عرف باید تابع مقتضیات زمان باشد و آنقدر انعطاف پذیر باشد که بتواند مشکلات ایجاد شده زمان خود راحل کند و راه حل معقولانه و همراه با عدلت را در آن مشاهده نمود نه اینکه آنقدر خشک باشد که عده ای را در بر نگیرد و عده دیگری را شامل شود این خود با نظام هستی که بر پایه عدل است زیرا خالق آن عادل است متناقض است.اگر جواز عملی داده شده خاص اوضاع و احوال همان زمان بوده نه این زمان و ثالثا بارها خوانده اید در قرآن یا روایات که سورهایی درباره مسئلهایی که در آن زمان پیش آمده بوده بر پیامبر نازل میشده است و خود مبین آن است که خاص آن زمان و آن مشکلی که در اقتضا ئات زمانی آن زمان بوده نازل شده است .

    1. اگر به حکم اسلام دقت کنید و در باره شرایط و ضرورت های چند همسری مطالعه کنیدمی بینید که شرایط تحقق آن ،همانگونه که مد نظر اسلام باشد بسیار سخت است و عده کمی می توانند به آن عمل کنند!!آنچه الان در جامعه اتفاق می افتد با حکم اسلام در این زمینه خیلی فاصله دارد در واقع فقط مجوز را از اسلام گرفته اند اما در شرایط و قوانین آن اکثرا تابع نظرات شخصی خود هستند(که البته فردا باید جوابگو باشند)اگر اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید (البته اطلاعات موثق و قابل اطمینان)می بینید که این حکم با عدل خدا هیچ تناقضی ندارد.

      1. به نام خداوند عدل وانصاف
        خدمت شما عرض میشود اتفاقا اگر نظری در این مورد دادم از روی مطالعه و با توجه به رشته تحصیلیم بوده هر چند که من در مورد شرایط چند همسری هیچگونه اظهار نظری نکردم و مضافا اینکه تحلیل من فقط از دید تساوی حقوق زوجین در مقابل هم بوده و احساسم این هست که باید مسائل شرعی را با مقتضیات زمان حال مورد بررسی قرار داد و در اصل مخالف این موضوع بوده و هستم.
        خوب است قبل از هر گونه اظهار نظر مطلب را خوب بخوانید درک کنید مطالعه پیرامون موضوع مطروحه داشته باشید و اگر خود را در جایگاه دیدید که میتوانید در این مورد سخنی برای گفتن داشته باشید بزنید.

      2. سلام
        بنده ادعا نکردم در این زمینه تخصص دارم فقط به نظر م آمد که باید این نکته را یادآور شوم.اشاره بنده به شرایط چند همسری بخاطر آن بود که بگویم علت بسیاری از انتقادها به حکم چند همسری عدم رعایت این شرایط هست .درضمن دوست عزیزنمی دونم شما در علم تفسیر هم تبحردارید یانه.اما از کجا می دانید این حکم مربوط به شرایط خاصی و زمان نزول بوده؟درکدام منبع موثق این نکته بیان شده؟هرمشکلی که در زمان رسول خدا پیش آمده و بر طبق آن آیه نازل شده که دلیل بر مختص بودن موضوع به آن زمان نمی شود.به هر حال امیدوارم موفق باشید.

  6. آقای حسام الدین تو معلوم از کدوماشی ! از اونایی که یه دبه ریشی گذاشتن وفقط ظاهر قرآن رو می بینن. به قول آقای دکتر قنبری می فرمودن آدمهایی هستن که حافظ کل قرآنند ولی در اعماق جهنم جای دارند. می دونی چرا برای اینکه مثل جنابعالی فقط ظاهر آیات رو می بینن و هر جوری که بیشتر رو این دنیایی که به گفته همون قرآن بازیچه ای بیش نیست بتونندبه هوسهاشون برسن حالا این هوسها می تونه شامل هر چیز ی باشه

  7. سلام خواستم بگم پدر من شش مرتبه ازدواج کرده از هر زن هم بچه داره و خرجشون رو هم نمیده نه اینکه نداشته باشه ففط به فکر آزاره بچه هاشه نمیدونم چرا – سه تا ماشین داره یه پاساژ داره کلی خدمتکار – آره آدم محمیه کارخونه داره اما آدم نیست آاگه بگم کارخونه ی چی کپ میکنین -البته اگه بشناسیدش

    1. سلام دوست عزیز
      میخواستم بپرسم که پدر شما چه گار میکنه که شما میفرمائید فقط فکر آزار بچه هاشون هست؟؟؟
      شاید شما اینطوری تصور میکنید.
      {راستی خیلی معذرت میخوام مهم اینطوری نوشته میشه انطوری محم غلطه…. امیدوارم ناراحت نشید فقط خواستم احیانا جای دیگه اشتباه ننویسید.مرسی}
      لطفا جواب رو حتما بدید

  8. به نظر من این دستور یعنی ازدواج مجدد یا صیغه در حال حاضر باید با رضایت کامل و از خودگذشتگی همسر اول باشه وگرنه به جای خیر باعث فروپاشی کانون گرم خانواده و تعهد اصلی و اولی مرد میشه و ضربه روحی بزرگی به همسر اول وارد میشه که این یقینا و قطعا مورد رضای همون خدایی نیست که این اجازه را داده چون این قضیه مخفی کردنی نیست و قطعا روزی برملا میشه و ضربه روحی وارد میشه.

  9. چرا مرد بدون اجازه یا توجیه همسر اول با زنی دیگر ازدواج میکند و بعد دروغ میگوید در حالی که دوغ از هر گناهی بزرگتر است.
    چرا تعدادی از دستورات دین رو کنار میگذارند و به تعداد دیگر که به نفعشون می شه عمل میکنند
    چرا مهریه‌ی زن اول که یه حقه از جانب پروردگار برای زنها ادا نمیشه تازه یه مهر دیگه رو گردن خودشون میگذارند
    مگر نه اینکه مهر زن یه امانت دست شوهر
    چرا دستورات اسلام در یه مملکت اسلامی ضامن اجرایی نداره
    چرا به مردان اجازه‌ی پنهان کاری داده میشه
    چرا زنها باید تو خونه بدون هیچ دست مزدی کار کنن تازه بعد از شکسته شدن میبینن یکی خوشکلتر از خودشون رقیبشون شده
    پس اون زمان و عمرکارکردشون چی میشه
    چرا دستورات اسلام تو یه نظام اسلامی گزینشی عمل میشه
    تا کی میخواند مثل بنی اسراییل عمل کنند
    چرا تو جامعه دروغ، تهمت ، آبروریزی ، دزدی وکلاه برداری دیده نمیشه ولی خطای یک دختر و یا پسر جوان اینقدر به چشم میاد
    چرا چشمامون رو رو حقایق میبندیم
    چرا قران رو اینقدر گسیخته و از هم پاشیده به اجرا میگذارن در حالی که یک کتاب واحد و منسجم و بسیار به هم مربوطه
    چرا
    چرا

    1. اینها از اسلام نیست از مفسران کتاب مقدس خداست که فقط و فقط و فقط هر چیزی که به نفع هوسرانی و هوسبازیهای خودشون هست تفسیر می کنند از ازدواج از تجارت از همه جای قرآن هرچیزی که به نفع هوسهای اونهاست به اسم دین به اسم اسلام این اسلامی که اینها می گن همون اسلامیه که دکتر شریعتی می گه ؟ آیا ایشان هم به نفع خودش تفسیر کرده ؟ نه هرگز اینها به نام اسلام هوسبازی می کنند اونها به نام بی دینی منتها مشکل اینجاست که اینها مثل گرگه تو لباس بره هستند می دونید که منظور از لباس چیه ؟ واقعا اسلام به فکر خانواده است یا بر ضد خانواده ؟ مگر ممکنه اسلام بر ضد خانواده باشه و در حالیکه می دونند ازدواج موقت یا صیغه چه بلایی سر خانواده میاره امیدوارم خدا جوابشون رو بده و به همون اسلامی که خودشون تفسیر کردند مبتلاشون کنه انشاا…

  10. سلام . من می خوام یکی پیدا شه جواب منو بده. چرا تنوع طلبی مردا رو کردید تو بوق و می گید مجوز اسلام برای چند همسری (در حقیقت تفسیر شما از قران) مطابق روحیه و ذات وجودی مرداست؟ چرا حرفی از روحیه ی انحصار طلبی زن ها نیست؟ مگه اسلام نباید مطابق با ذات وجودی زن ها هم باشه؟ انشالله این خصوصیت زن ها رو که قبول دارید؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!!!………..

  11. کسی فقط میتونه بفهمه که زن باشه.زن باشه وبدونه…زن دوست داره شوهرش فقط ماله خودش باشه..که دوست داره بایه نیمه ی کامل.کامل بشه نه بایه نیمه تیکه تیکه شده ای که4بارکامل شده شایدم بیشتر.بدشم..

  12. مزن بر سر ناتوان دست زور که روزی درافتی به پایش چو مور
    یه روز مثل …. میفتین جلوی پای ما زنا (به قول خودتون ضعیفه) ما اساسی حالتونو می گیریم.
    حتما این آیه رو یادتون نرفته: حکومت با کفر باقی می ماند ولی با ظلم نه خدا آخر شما ظالم به زنا رو نابود می کنه

  13. سلام
    بعد از آیه تعدد زوجات در سوره نسا آیه طلاق هست که می فرماید:اگر زن ومرد از هم جدا شوند خداوند هر دو را از فضل خویش بی نیاز می کند. امام هادی (ع) یک همسر داشت بدون کنیز و حتما در آن زمان زنان بیوه بودند.و همینطور فرزندشان امام حسن عسکری یک همسر و چهار فرزند بدون کنیز داشتند این امامان الگو نیستند؟

    1. ببخشید تصحیح می کنم: امام هادی(ع) چهار فرزند از همسرشان داشتند و امام حسن عسکری فرزندشان امام زمان (عج) از همسرش داشت .

  14. این قانون براشرایط خاصی خوبه مثل وقتی که تعدادزنان نسبت به مردان خیلی بیشتربشه اما4همسرنه فقط2همسرروقبول دارم اون هم درشرایط خاص

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *