علل اصرار موسسین حسینیه ارشاد در بقای شریعتی

موسسین ارشاد که نمی خواستند علی را از دست بدهند به فکر راه حلهایی بودند که مشکلات پیش آمده فرا روی ارشاد را حل کنند و بنا به گفته های آقای میانچی :

علل اصرار موسسین حسینیه ارشاد در ابقای دکتر شریعتی و ادامه برنامه های وی یکی احترام به خواست جوانان و دانشجویان مشتاق در شرکت کلاس ها و جلسات سخنرانی دکتر شریعتی بود و مورد مهم دیگر جلوگیری از انتساب ناروای عناوین گناه آلود و اتهام آمیزی از قبیل عدم صلاحیت اعتقادی ، انحراف از غقاید اسلامی و مذاهب امامیه و تجاهر به فسق بود که صریحا در فصول و بندهای مختلف ضوابط مورد تصویب قرار گرفته و به هنگام پیاده نمودن انها محققا گریبانگیر شخص دکتر شریعتی می گردید 1 . اما از سوی دیگر مرحوم مطهری و حلقه او در انتظار آن بودند تا به محض پایان دوره ی کاری هیئت مدیره و قت برنامه های خود را از طریق یک هیئت مدیره ی جدید متحقق سازد2 . و بنا به گفته رهنما مطهری از دی ماه 1349رفته رفته ازحضورخود در ارشاد کاست ومنتظر فرصتی ماند تا برگ برنده ی خود را رو کند . در فاصله ی اوایل آذر تا اوایل اسفند 1349 برنامه های عادی ارشاد به خاطر مشکلات درونی دچار وقفه و اختلال شده بود . مطهری با وجود کاستن از سخنرانی ها خود طی زمستان 1349 نمی خواست میدان را به نفع ” غیر خودی ها ” ترک کند . اکثر سخنرانان ارشاد در این دوره از اعضای محفل وی بودند3 .   

اکنون که بین کادر مدیریتی ( غیر روحانیون ) و کادر تبلیغاتی ( روحانیون حلقه مطهری ) ارشاد بر سر علی و افکار او قطب بندی روشن و شفافی به وجود آمده بود و هر قطب به علل و انگیزه ها و دلایلی به حضور یا عدم حضور او تاکید داشت می باید راه حلی جست و سرانجام با گذشت چند روزی از این ماجرا با وساطت مصلحین خیراندیش و مداخله عده ای از همان هیئت بیست نفری که مصدق ضوابط مفصل پیشنهادی استاد مطهری را تصدیق می کردند سرانجام با جلب نظر استاد موافقت کردند که حسینیه در دو بخش تبلیغ و تحقیق راه اندازی شود که بخش تبلیغ آن در اختیار دکتر شریعتی باشد مشروط بر این که جنجال آفرینی نشود .

 

 

1. ویژنامه ارشاد شماره 16 ص 74

2. رهنما ص 366

3. همان

اعلامیه و آگهی تبلیغاتی در جراید درج و چاپ نگردد و بخش تحقیقاتی آن نیز در اختیار استاد مطهری قرار داده شود و با تعیین و انتخاب و استخدام عده ای از محققین و آشنایان و تحت نظر مستقیم استاد به کار تحقیقاتی علمی بپردازند و آثار تحقیقاتی آن نیز سریعا منتشر گردد .

بعد از توافق و تفکیک حوزه های تبلیغی و تحقیقی هر گروه به سرپرستی شهید مطهری و علی به تهیه و تدارک مقدمات کار مشغول می شوند و علی که برای کلاسهای تاریخ ادیان و اسلام شناسی وی قریب به 4500 نفر دانشجو ثبت نامه کرده بودند وظیفه خطیری را در تحقق یک طرح نسبتا جامع بر دوش می کشید .

آغاز فعالیتهای مجدد علی مصادف با ایام محرم بود . بخش تبلیغاتی ارشاد به سرپرستی علی متن اعلامیه ای1 را درباره ضرورتها و چگونگی تشکیل کلاسهای تاریخ ادیان و اسلام شناسی تهیه کرده و می باید آن را برای آگاهی مستمعان و دانشجویان قرائت کند . که بنا به اظهارات آقای میانچی این متن در آغازین لحظات جلسه سخنرانی عاشورا و قبل از رسیدن وقت و لحظه سخنرانی خوانده می شود و با توجه به آن که از طرف مرحوم مطهری فقط چاپ آگهی و اعلان در جراید و راه اندازی سر و صدا درباره برنامه های شریعتی منع گردیده بود ، لیکن به جهت نامعلوم استاد مطهری که در کنار بهشتی در مبلمان سالن ورودی حسینیه نشسته بودند به محض شنیدن متن اعلامیه دست نویس تشکیل کلاسهای دکتر شریعتی بسیار عصبانی و آشفته خاطر شدند و به صورت اعتراض حسینیه را ترک کردند2 .   

بنا به اظهارات آقای میانچی که از نزدیک دست اندر کار مسائل و مشکلات ارشاد بوده اند : متن اعلامیه قرائت شده به خصوص قبل از چاپ و آگهی در جراید آن هم در برنامه مقدماتی عاشورای سال 1349 هیچ گونه انگیزه یا عوامل تحریک کننده ای که مایه دلگیری و عصبانیت استاد باشد دربرنداشته و حتی مطالبی نیز که مغایر با فصول مختلف ” ضوابط مصوبه ” باشد از قبیل ” انحراف عقیدتی از عقاید اسلامی و مذهب امامیه یا فقدان صلاحیت اعتقادی و مهم تر از همه تجاهر به فسق ” در آن وجود نداشته است که موجب تکدر خاطر استاد شده باشد ، معهذا نمی دانم خدای سرنوشت ساز چه تقدیری را در آن برهه از زمان برای حسینیه ارشاد در تدبیر داشته است که یاران همراه و همرزم در آن موقعیت حساس حسینیه را ترک کردند و پایگاه خود را به مسجد الجواد منتقل نمودند3 .

و بنا به گفته رهنما : برخوردهای شخصی و سلیقه ای در ارشاد که موجب کشمکش های مکرر شده بود عاقبت با رفتن مطهری به پایان رسید . آن چه که در اصل یک اختلاف سلیقه میان مطهری و میانچی بود در ادامه به نزاع میان دو قرائت مختلف از اسلام تبدیل شد که هر یک مخاطبان خاص خود را داشت4 .

 

 

 

1. برای آگاهی از متن اعلامیه کلاسهای درس علی ن . ک به ویژه نامه ارشاد خاطرات آقای میانچی شماره 16 صص 83-85

2. همان ص 83

3. همان ص 85

4. رهنما ص 370

 

منابع :

کتاب  : طرحی از یک زندگی، پوران شریعت رضوی – (همسر دکتر علی شریعتی)

نشر الکترونیکی : وب سایت شریعتی در نیمه حرف.کام، اِنی کاظمی – (Shariati.Nimeharf.Com)

 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *