عصر روز پنجشنبه (29 خرداد) سيويكمين سالروز درگذشت دكترعلي شريعتي در حسينيهي ارشاد برگزار شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران، ايسنا، در اين مراسم كه به مدت بيش از چهار ساعت به طول انجاميد، و در كنار آن نمايشگاه تمبر موضوعي نيز برپا شد، در ابتدا بخشهايي از سخنراني دكتر علي شريعتي با عنوان «سورهي روم؛ پيام اميد به روشنفكر مسئول» پخش شد.
سپس ناصر ميناچي – مدير حسينيهي ارشاد – در سخناني گفت: فقط ميخواهم پاسخي به حرفهاي دكتر سروش كه گاهي با حرفهايش مرا به حرف ميآورد، بدهم. ايشان دربارهي شريعتي گفته است كه شريعتي در آثارش بسيار كم و ضعيف به قرآن و نهجالبلاغه توجه كرده است، و اين سخن در حالي است كه در آثار شريعتي بسيار فراوان به آيات قرآن استناد شده و در اين ميان ميتوان به تفسير زيبايي كه بر نهجالبلاغه نوشته است هم ارجاع داد كه همه را در دست داريم. پس نميتوانيم بگوييم در قرآن و نهج البلاغه وارد نبوده و به آنها توجه نميكرده است. همين تفسير سورهي روم خود دليل بزرگي است و اميدوارم آقاي سروش كه فرد دانشمندي است مقداري دربارهي شريعتي بيشتر لطف كنند و احساسات را جريحهدار نكنند
در ادامه مهرناز خراسانچي – مسئول كتابخانهي حسينيهي ارشاد هم در سخناني اظهار داشت: در سال 83 که مسئوليت کتابخانهي حسينيه، برعهدهام گذاشته شد، فکر کردم که چطور ميتوان در قالب اين کتابخانه، نام بزرگ شريعتي را حفظ کرد. كه با همت دکتر ميناچي فعاليتي توام با تلاش علمي، هدفمند و مطابق با دانش روز را ادامه داديم.
وي ادامه داد: بعد از جلسات ماهانه در حسينيه به فکر انتشار تمبردكترعلي شريعتي افتاديم؛ تمبري که در نگاه اول مينياتوري از فرهنگ و هويت بود و گوياي اهميت يک رويداد خاص براي مردم. و در درجهي دوم تبيين شخصيت شريعتي براي نسلهاي آينده باشد. به دنبال اين طرح تصميم گرفتيم نمايشگاهي از تمبرهاي مشاهير سياسي را هم كه متاثر از شريعتي بودهاند، برگزار کنيم. همچنين پاکت نماديني درست کرديم که روي اين پاکت را صاحب نظراني که شريعتي را مي شناختند، امضا کنند كه در مراسم حاضر به نمايش گذاشته شدهاند. شريعتي زنده و در جريان بوده و هست و خواهد بود.
پروين بختيارنژاد – فعال امور زنان – نيز در سخناني با موضوع «نوانديشي ديني و مسائل امروز زنان» توضيح داد: 29 خرداد هر سال نه مراسمي در بزرگداشت يك متفكر، بلكه ميعاد پرسشگري است كه يكي از درسهاي بزرگ شريعتي به شاگردانش است.
او با اشاره به وضعيت روبه رشد زنان در امور مختلف در اجتماع، گفت: امروز زنان در عرصههاي مطبوعات آزاد و مستقل، احزاب سياسي، فرهنگي، سينما، ورزش، ادبيات، پژوهش و دانشگاهي درخشيدهاند و در اين عرصهها نقش کليدي دارند. اگرچه سهم زنان از بخش مديريت دولتي از سه درصد هم کمتر است، اما همين بس که شتاب زنان در عرصههاي اجتماعي جدي گرفته شده است. شريعتي از معدود افرادي بود که زن را از حاشيه به متن آورد. فاطمه (س)، زينب (س)، سميه و ساير زنان بزرگ، از جمله زناني هستند که شريعتي مصرانه و با منطق قصد دارد آنها را سرمشق زن ايراني معرفي کند.
او سپس به ارائهي گزارشها و آمارهايي دربارهي وضعيت زنان در سراسر جهان و ايران با موضوعهاي اشتغال ، خشونت عليه زنان كه توسط سازمان ملل تهيه شدهاند، پرداخت و گفت: تغيير در وضعيت زنان يكي از دريغهاي شريعتي بود كه نوانديشان وطني كمتر به اين موضوع پرداختهاند.
هاله سحابي – پژوهشگر اسلام و قرآن و ديگر سخنران برنامه – هم دربارهي «زن، نوانديشي و قرآن» سخن گفت: نوانديشي يادگار دکتر شريعتي و ادامهي راه اوست. شريعتي را بايد كسي دانست كه قرآن را از قبرستان به جامعه و ميان مردم آورد و ميگفت كتابي كه با نام خدا شروع ميشود و با اسم مردم پايان مييابد، مخاطبش مردماند نه طبقهاي خاص. او معتقد بود در خواندن قرآن فقط يك شرط هست، و آن پناه بردن به خدا از شر شيطان بود.
سحابي سپس گفت: در اين باره بايد به فلسفهي آفرينش زن و مرد ، داستانهاي تاريخي قرآن دربارهي زنان و احكام و دستوراتي كه دربارهي زنها در قرآن آمده توجه كرد كه موضوع آخر بيشتر مورد مناقشه بوده است.
قبل از سخنراني بعدي، بخشهايي از سخنراني شريعتي با عنوان «فاطمه، فاطمه است» پخش شد و در ادامه مرضيه مرتاضيلنگرودي هم دربارهي موضوع «من و شريعتي» از تجربهي آشنايي خود با دكترعلي شريعتي سخن گفت.
او يادآور شد: من به حسينيهي ارشاد مبتلا شدم. بيان و قلم شريعتي واقعا مسحوركننده بود و وسعت اطلاعات و شهامت بيان آنها در او فوقالعاده. شريعتي بيش از همه چيز حق متفاوت بودن، متفاوت فکر کردن، نوشتن و آموختن را به گردن ما دارد. او تلاش کرد از شاگردانش انسانهايي مدرن بسازد و براي همين بود که بحث بازگشت به خويشتن خويش را مطرح و ما را در قرآن متوجه شيوه و سيرهي پيامبر(ص) کرد. وي افزود: انسان ديني مدل شريعتي، بيشك انسان مدرني است كه به مدد شك پوستهاش را ميتركاند و از بهشت امن در خودماندن، به کوير حيرت و پرسش هبوط ميکند.
وي ادامه داد: شريعتي به ما آموخت که موطن هر انسان، خويشتن خويش است. انسان بودن، انسان مدل شريعتي، انساني کارگزار و خودآگاه که در کوير پرسشها از دل خاکستر خويش، ققنوسوار زاده ميشود. انسان مدل شريعتي انساني است شناسنده و فارغ از هر رنگ و جنس و طبقه.
ناهيد توسلي – سردبير نشريهي نافه – هم در سخناني با موضوع «شريعتي، عقلانيت و اشراق فراجنسيتي» گفت: خوانش من از متن و انديشهي او به عنوان يكي از كساني كه با او از نزديك آشنا بود، شيفتهوار و متعصبانه نيست. او اساسا تافتهاي جدا بافته از روشنفكراني كه در جامعهي ما بودهاند، نيست. اما با وجود همهي ايرادهايي كه به او گرفته ميشود و باز هم تمام طيفها با عقايد مختلف هنوز هر كدام با او نسبتي برقرار ميكنند در عين اين كه هنوز به او وفادار نيستند و شريعتي را در موقع لزوم و نياز به ميان ميآورند و از او هزينه ميكنند.
توسلي گفت: گله دارم از همهي نوانديشان اين جامعه كه در طي اين سالها در سالروز درگذشت شريعتي در رديف اول مينشستند، اما امروز كه براي شريعتي و زن بحث ميكنيم، يك نفر نيامده و نتوانستند نگاه ابژه به زن را در خود كنار بگذارند. «کوير» شريعتي مرا با انساني آشنا کرد که داراي دو ديدگاه اسطورهاي و اجتماعي بود. شريعتي هرگز به زن به صورت ابژه و سوژه نگاه نکرد.شريعتي نه دغدغهي زن داشته و نه مرد، بلكه دغدغهي او انسان بود كه هنوز آزادي ندارد و اين نميتواند نقطه ضعف او باشد.
در ادامه رضا عليجاني هم دربارهي «زنشناسي شريعتي» در سخناني گفت: از عقب افتادگيهاي پيروان شريعتي از خود شريعتي همين بحث زن است كه بعد از 31 سال تازه نوبت به زنان رسيد. به شريعتي همواره دو اعتراض دربارهي بحث ولايت و زنان مطرح بود. اما واقعيت اين بود که شريعتي دغدغهي انسان را داشت و درون اين دغدغه زن نقش ويژهاي ايفا ميکرد. شريعتي روي مسئلهي زنان در حسينيهي ارشاد هيچ گاه كوتاه نيامد و اين بزرگترين كار او بود. مدل شريعتي يك مدل بسيار اثرگذار بود.
جريان چپ مذهبي در ايران زن را ميديد و حداقل دربارهاش موضع داشت و سرسلسلهي آنها شريعتي است.
طالقاني هم در كنگرهي ملي از زن دفاع كرد و بعد از انقلاب از اجباري نبودن حجاب. جريان چپ مذهبي در ايران هميشه زن را ديده و امروز بعد از انقلاب شايد بزرگترين دستاورد انقلاب پيدا شدن آن شكاف در تفكر سنتي، دربارهي زنان باشد.
در زنشناسي شريعتي متاسفم كه بگويم مردان ميانسال هنوز با شريعتي دوران جوانيشان، زندگي ميكنند و انگيزهي رفتن به متن شريعتي را ندارند.
همچنين در اين مراسم احسان شريعتي در سخناني گفت: مسلما مقصودمان از اين مراسم همسبتگي و تبيين نقش زنان شيردل ايراني است و حمايت از همهي شيرزنان ايران زمين، كه در جنگ و انقلاب بهاي سنگيني دادهاند از مادران شهدا ، از زنان اسرا. ما از همهي منتقدان شريعتي سپاسگزاريم.
وي افزود: با وجود محدوديتهايي که طي سالهاي گذشته دربارهي کتابهاي شريعتي اعمال ميشد، زني بود که در پياده روي خيابان انقلاب کتابهاي او را با نامهاي مستعار ميفروخت. اين زن 84 ساله، کبري قدسينظام آبادي نام دارد.
همچنين در اين مراسم نوشتههايي از آثار دكتر علي شريعتي دربارهي زن بر روي ديوارهاي سالن حسينيهي ارشاد نصب شده بود.
عزتالله سحابي، ناصر ميناچي، احسان شريعتي از امضاكنندگان اوليهي پاكت تمبر يادبود شريعتي بودند
خبرگزاري دانشجويان ايران –30 خرداد
4 دیدگاه دربارهٔ «سيو يكمين سالروز درگذشت دكترعلي شريعتي»
برهنگی بیماری عصر ماست تن تو باید مال کسی باشد که روحش را برای تو عریان کرده باشد قسمتی از نامه چارلی چاپلین به دخترش
فوق العاده بود.
من فکر میکنم اگر ننویسی مینویسن برات
HEFWHL.UIGHL.