منابع و عوامل نابرابری در نظر دکتر شریعتی و امام خمینی

امام خمینی منابع و عوامل موجد نابرابری در جامعه را از رویکردهای تاریخی ـ سیاسی، مذهبی و انسانشناختی ـ روانشناختی مورد نظر دارد.

امام در رویکرد سیاسی عامل استعمار را تشخیص می‏دهد(9) که این عامل از طریق استثمار، جامعه را از حقوق خود نسبت به امکانات و فرصتها و شرایط رشد محروم می‏کند. معظم له استعمار را با تشکیل جوامع جدید و شکل گرفتن دولتهای وابسته و دست نشانده توام می‏داند. به عبارتی امام با برشمردن عامل استعمار به عنوان عامل اساسی ایجاد جامعؤ طبقاتی به واسطؤ این عامل به حکام دست نشانده به عنوان عامل دیگری در قبضه کردن قدرت و ثروت در جامعه و محرومیت اکثریت مردم از قدرت و ثروت اشاره می‏کند.

امام در رویکرد مذهبی، ندادن مالیاتهای اسلامی(10) را در نظر می‏گیرد و بر این اعتقاد است که نپرداختن مالیاتهای اسلامی موجب تجمع ثروت و دارایی نامشروع و کلان نزد افراد می‏شود، و از آنجا که عدم پرداخت مالیاتهای اسلامی در حکم ادا نکردن حق خدا و حق مردم از اموال و ثروت حاصله است، منجر به محرومیت عده‏ای می‏شود که این مالیاتها می‏بایست در طریق رفع نیاز آنها مصرف شود.

امام از رویکرد انسانشناختی ـ روانشناختی عامل حرص و آز انسان نسبت به قدرت و ثروت را در نظر می‏گیرد (11) و در این رویکرد، عاملی را در انسان تشخیص می‏دهد که او را به سمت کسب هرچه بیشتر ثروت و قدرت می‏کشاند که با افزایش آن هرچه بیشتر حریص‏تر می‏شود و حرص انسان در کسب آنها بیشتر تهییج می‏شود. از نظر امام با برانگیخته شدن حرص و آز نسبت به قدرت و ثروت و نیز مهذب نبودن انسان، او از قدرت و ثروت در جهت امیال خود استفاده می‏کند. در دید امام سمتگیری قدرت و ثروت در جهت ازدیاد هر چه بیشتر، انسان را به تجمل‏گرایی و توجه به دنیاگرایی می‏کشاند که این امر موجب از بین رفتن انسانیت انسان و تبدیل او به حیوان می‏شود. از این دیدگاه در جامعه حیوانی حرف اول را قدرت می‏زند و براین اساس است که امکانات و منابع تقسیم می‏شود و رابطؤ نابرابری مبتنی بر قدرت است.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *