دکتر شریعتی، شهید بهشتی و آقای مصباح

در دهه ی پنجاه شمسی مسأله ی دکتر شریعتی، یکی از مسائل داغ حوزه های علمیه بود. یکی از این کانون ها مدرسه ی حقانی قم بود که هم شهید آیت الله بهشتی و هم آقای مصباح در آن جا تدریس می کردند. آقای مصباح از مخالفان تند و بی پروای دکتر شریعتی بود. مسئولان مدرسه ی حقانی برای جلوگیری از اختلاف بیشتر، از استادان مدرسه خواسته بودند تا سر کلاس درباره ی کسی صحبت نکنند. آقای مصباح که این مطلب را نپذیرفته بود، از مدرسه ی حقانی جدا شد. گفتنی است که شهید بهشتی، شریعتی را نه به لحاظ علمی، بلکه به دلیل خوش قریحگی و کسی که در جست و جو برای شناخت بهتر است و جوانان را به اسلام و تشیع علاقه مند کرده، می پذیرفت. ایشان در پاسخ آقای مصباح از جمله اشاره می کند که سه تصور درباره ی دکتر هست: یکی این که او مجتهد جامع الشرایط عالم است. دوم این که فردی مغرض و فاسد العقیده است. سوم آن که “کاوشگر و جست و جوگری بی آرام” است که “اسلام را در حد کتاب هایی که در دهه های اخیر درباره ی زمینه های گوناگون اسلامی و شیعی نوشته شده، می داند.” وی تأکید می کند که: بنده دکتر شریعتی را در این چهره می بینم؛ و اضافه می کنم که در این بازشناسی خامی های فراوان دارد و کار تحقیقی و مستندش از کار قریحه ای و ذوقی اش بسیار کمتر است. من می دانم که او در این برداشت های سلیقه ای و ذوقی که می تواند با خطاها و اشتباهات و انحرافات همراه باشد، ضررها هم زده و یا می زند. اما در کنار این ضرر زدن ها، سودها و جاذبه هایی برای عده ی زیادی از افراد به سوی اسلام و تشیع داشته و دارد. آیا از این ضرر و سود، کدام بیشتر است.

آقای مصباح در قم به سخنرانی های خود بر ضد دکتر شریعتی ادامه داده و این برنامه تا سال ۵۶ – گویا تا چهلم حاج آقا مصطفی – ادامه داشت. در آن زمان، بین طلاب انقلابی طرفدار شریعتی و ایشان، نزاع فکری و مباحثه ی فراوان صورت گرفت. آقای مصباح به طور مداوم به نقد آثار شریعتی، قلمداران و علی تهرانی می پرداخت.

امروز گوشه ای از تاریخ را از کتاب جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران روزنوشت کردم.

30 دیدگاه دربارهٔ «دکتر شریعتی، شهید بهشتی و آقای مصباح»

    1. بمیرم برا شریعتی که از امام زمانم مظلومتره آخه دلم سوخت.مرد مؤمن این چه حرفی که میزنی شیعه رو نابود کرد بعد شما این جوری می گید.دمتون گرم.ادرس ایمیلمvahid313412@yahoo.com

  1. نمیدونم چرا هر وقت می خوام از دکتر شریعتی بگم نمیتونم آخه نمیشه با کلمات ایشون رو توصیف کرد هنوز هم هر وقت اسم ایشون رو میشنوم یا عکسشون رو میبینم غم بزرگی رو دلم میشینه و افسوس زیادی میخورم که چرا زمانی که ایشون در قید حیات بودن من نبودم خوب شاید لیاقتشون رو نداشتم.فقط از همه می خوام ایشون رو درست بشناسن و راه این معلم عزیز رو ادامه بدن.دکتر اگه ما نتونستیم درست شما رو بشناسیم ما رو ببخش………

    1. از کجا معلوم که به مظلومیت شریعتی کسی نباشه من هم با نظر النار خانم کاملا موافقم این جور آدما را اصلا نمی شه باکلمه ها وصف کرد مطمینا اگه حالا بودند یه سری آدم که خودشون هیچی نفهمیدند میگفتند این دیوونه است چون اونا ته عقلشون به همین حرفی بود که میزدند ولی دکتر وآدم هایی مثل اون این چیز ها که بعضیا میگند براشون مثل 2 2 تا 4 ریاضی یه چیز عادی بوده ببخشید اگه خیلی کلی حرف زدم چون جزیی تراز اون که حرف بزنم سخته چون این مطلب را حتی ممکنه اون آدمی هم که هیچی حالیش نیست بخوونه ببخشید ز لحن تندم
      با تشکر

  2. اگر دکتر شریعتی الان زنده بود بی شک یا در زندانهای جمهوری اسلامی به سر می برد و یا در تبعید . عاملش هم کسی نود جز همین مصباح و پیروانش

  3. سخن گفتن درباره کسی که عاشقش هستی خیلی سخته فقط میتونم بگم دکتر شریعتی یگانه قهرمان در تاریخ معاصر ایران بود.تا بتونم به دیگران معرفیش میکنم.شریعتی واقعا گمنامه

  4. چقدر حرفای دکتر شریعتی قشنگه!!!
    اصلا وقتی کسی میخونه واقعا میره تو فکر و اونوقته که خودشو میشناسه.

  5. چه ساده اند کسانی که فکر می کنند در نبود یک شخص می توانند افکار و عقایدش را تحریف کنند، راهش را تحریف کنند، ظاهرش را تحریف کنند!

    دکتر شریعتی تحریف شدنی نیست و گویا آن ها هنوز به این مسئله پی نبرده اند و همواره در حال تحریف او هستند!

    تحریف افکار دکتر شریعتی فقط مربوط به پس از مَرگش نیست بلکه حتی زمانی که زنده بود شخصیت های متعدد و نام آشنایی قصد تحریف او و نوشته هایش را داشتند!
    در طی این سال ها همواره شاهد سانسور و حذف نوشته هایش، صدایش، و افکارش بودیم و از این به بعد باید شاهد تحریف های جدیدی باشیم!

    در این سال هایی که سالروز مرگ و تولد دکتر شریعتی را صدا و سیما فراموش کرده، مجله ها و روزنامه های غیر دولتی با ترس از او می نویسند و مجله ها و روزنامه های دولتی هم یا نمی نویسند یا اینکه هرچه خودشان دوست داشته باشند و می پسندند، می نویسند و برای مراسم بزرگداشت سالروز در گذشت دکتر شریعتی به خانواده اش مجوز نمی دهند حق بدهید که با دیدن عکس بزرگ شریعتی زیر پل سید خندان که شهرداری آن را نسب کرده چشمان دوست دارانش از حدقه بیرون بزند!

    زیر عکس که به مناسبت نیمه شعبان نصب شده جمله ای را درج کرده اند ” خوبان؛ عمری در حسرت دیدار تو ماندند… و نیامدی” تمام حس این عکس، غیر طبیعی به نظر می رسد!

    برای استاد ریش کم رنگی گذاشته اند و کراواتش را هم حذف کرده اند!!

    اما … به زمین بکوبید ، به آسمان بپرید ، به آب شلاق بزنید ، در هوا فریاد بزنید ، شریعتی تحریف شدنی نیست!

  6. چقدر شریعتی را می شناسیم؟ چقدر با شناخت از او حرف می زنیم؟ چقدر قضاوت مان از دکتر، غیر از چیزهایی هست که به خوردمان داده اند؟؟! بدون این که در جهت شناخت او گامی برداشته و کشفی کرده باشیم؟؟!

    چقدر مظلوم است دکتر شریعتی پس از سی و سه سال!

    چرا فکر می کنیم می شناسیمش و آن قدر صفر و صدی به او نگاه می کنیم؟!

    چرا نمی دانیم دلیل دوست داشتن یا دشمن داشتنش چیست؟! چرا نگاهمان تماما سفید یا تماما سیاه است؟!

    چرا اجازه نداریم فکر کنیم؟! چرا در ذهن ما کدهایی از افراد درست کرده اند و اجازه تفکر به کسی داده نمیشود؟!

    چرا فقط شریعتی ضد دین و ضد آخوند؟؟؟ آیا تمام شریعتی همین است و دیگر هیچ؟؟!!

    از افرادی که احساس می کنند همه چیز را درباره همه کس می دانند در مورد علت حب و بغض ها بپرسید، عموما چیزی نمی دانند جز این که دوستند یا دشمن!!

    چقدر مظلوم است شریعتی در میان مخالفان و موافقانش! شاید از شگفتی های شریعتی این است که هم طرفداران و هم مخالفانش نوعی همدستی با هم کرده اند تا این انسان دردمند و آزاده را ناشناخته نگه دارند و این ظلمی به اوست!

    بر مخالفان او که حجتی نیست. اما ظلم موافقانش هم کمتر از مخالفانش نبوده، بلکه سخت تر و بی رحمانه تر!

    آنان همواره از او سنگری ساخته و پرداخته اند برای کوبیدن روحانیت و اندیشه های بنیانی و فلسفی اسلام. این عده به جای تبیین اندیشه و راه شریعتی، به هرگونه اختلافی که با روحانیت و اندیشه های اسلامی داشتند، لباس شریعتی پوشاندند! و او را هر چه بیشتر منزوی کردند!

    مخالفان را می توان با تبیین افکار دکتر، قانع کرد. اما این گونه موافقان چه کرده اند برای شریعتی جز این که او را بیش از پیش منزوی کرده اند؟؟!!!

    چقدر شریعتی مظلوم است بین مخالفان و موافقانش!!

  7. من نمیدونم شریعتی چی بود و مطمئن هستم کمتر کسی میدونه
    فقط میتونم بگم:
    فقط داریم میگیم که به به چقد شریعتی ادم بزرگی بوده مطئن هستم خود شریعتی هم این رو دوس نداره اگه راس میگیم یه کم هم مثل شریعتی و بهشتی و امثالش باشیم.همش داریم شعار میدیم و از بقیه ایراد میگیریم خودمونو درس کنیم.
    تمام

  8. اگه می بینی که همه اش می نالی و نمی تونی کاری بکنی . یکم فکر کن. می بینی که تو در نفس خودت ضعیف هستی. آدمی که در نفس خودش ودر ایمان صحیح خودش مستحکم باشه دنیا نمی تونه او رو به زانو در بیاره. پس دوست عزیز اول از خودت شروع کن و بعد هم راه درستی برای آگاهی اجتماع پیدا کن. هرچه سریعتر.

  9. بهشتی و اوینی و مطهری رو همه می شناسند ولی شریعتی رو….
    کاش روزی برسد که به جای تفحص اسکلت و استخوان ;افکار را تفحص نماییم

    1. هیچی نمی دونی علکی حرف نزن به شیخ شریفی گفتم نظرت در مورد دکتر چیه گفتش دیونه اس اما بخدا بهم بر خورد که ای خدا چرا ما باید به اینا اقتدا کنیم.بچه های اهواز

  10. از مطالبتون متشکرم
    کلا در نظر داشته باشید شخصیت آقای دکتر علی شریعتی عالی است
    ولی
    بدون عیب نیست
    وعیب هاش به معنی ردش نیست کمی کمتر تعصب داشته باشید
    دوگروه به شریعتی ظلم کردن یکی دوستان متعصب و دومی دشمنان کم بینش
    ممنون از شما از عزیزانWWW.HARFEDEL.VCP.IR

  11. ای کاش او اکنون در میان ما بود.
    اما مطمءن باشید اگر او الان میان ما بود جز منحرفین یا فتنگران به حساب میومد چون او خیلی بی پروا سخن میگفت واغلب این سخنان به کام روحانیون نبود و الان هم که روحانیت حاکو او را سرکوب میکرد

  12. سلام انی. حالت چه طوره پسر؟ چند بار که ازت سوال می کنم که نظرت در مورد گفته ی دکتر(نمی دانم پس از مرگم….) چیه اما نمی دونم که چرا جواب نمی دی ؟
    انی هیچ کس دکتر رو نمی فهمه. به نظر من بهتره به جای این جور چیزا اون چیزهایی را که خودت درک کردی بنویسی!!.. نمی دونم منظورمو درک می کنی یا نه ولی خیلی ها دنبال یه بهانه ان؟ برای عوض شدن

    1. درود.
      من منظور شما رو فهمیدم. شما همانی بودید که تلفن زده بودید ؟
      قرار شد ایمیلی بدید.
      به هر حال من پیگیری کردم تا متن رو پاک کنم. قراره یک شنبه مورد تصحیح قرار بگیره و یکی از اشعار کویر رو قرار بدیم.

  13. سلام خسته نباشید م یک گزینه رو متذکر می شوم اونم اینکه یادمون باشه دکتر گفتند علی حقیقتی بر گونه اساطیر بنابر این اونقدر که هوای دکتر رو داریم باید به سخان امام علی (ع) توجه کنیم با تشکر فرزین 09155***218

  14. کسی نیستم که بتونم درباره ی دکتر شریعتی نظر بدم………چون دکتر شریعتی خیلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  15. میخواهید بحر در کوزه جای دهید

    من در مدح دکتر چه گوییم که مداح خداست

    من عاشق دکترم

    بگذار مرا بی دین بخوانند

  16. میلاد نوروزی

    سلام. درود بر دکتر شریعتی…. درود بر اسلام منهای روحانیت…. خواهش میکنم اثار انحراف نشده و اصلی دکتر رو بخونید…..برای فرزندان دکتر هم ارزوی سلامتی دارم.

  17. اگه آثار شریعتی نبود نه تنها من بلکه خیلی از جوونای دیگه تا حالا از اسلام به شدت متنفر شده بودیم

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *